İKİZLER BURCUNUN KÖKENİ
Mitolojide Tanrı Zeus’un oğulları Castor ve Pollux, aynı zamanda Dioscuri Yıldız Kümesinden iki yıldızın da adıdır. Kelime anlamı “Zeus’un delikanlıları anlamına gelir ”. Çapkın Zeus, kral Tyndaros’un karısı Leda ile birlikte olabilmek için kuğu kılığına girer ve onların birleşmesinden Pollux ve Hellen doğar. Aynı gece kral Tyndaros ile birleşen Leda’nın Castor ve Clytemnestra adında iki çocuğu daha olur. Rivayete göre Pollux ve Hellen Zeus’un ölümsüz çocukları, Castor ve Clytemnestra ise Tyndaros’un ölümlü çocuklarıdır. Geçmiş zamanlarda bu olaydan ötürü ikiz olan çocukların birisinin daima tanrısallık taşıdığına inanılırdı. Yıldızlara ismi verilen bu iki kardeş, çok iyi anlaşırdı. Castor ve Pollux çok iyi savaşçılardı. İki delikanlı iki kız kardeşi beğenirler. Lakin kızlar nişanlıdır ve onları kaçırmaya çalışırken çıkan kavgada Castor ölür. Rivayete göre kardeşini çok seven ve onun ölümüne dayanamayan Pollux babası Zeus’a yalvarır: “Sevgili babacım, beni kardeşimden ayırma!” . Ne var ki iki kardeş doğmadan önce yapılan kehanette Leda’nın oğullarından sadece birinin hayatta kalacağı, diğerinin ise ömür ipliği bittiğinde öleceği bildirilmişti.
Castor’un babasının bir ölümlü olduğu düşünüldüğünde Pollux’un ölümsüzlük ayrıcalığına kavuşması oldukça mantıklı bir sebepti. Fakat kardeşler arasındaki bağ öyle güçlüydü ki, Pollux sadece kendisine sunulan ölümsüzlük şansına Castor’un da kavuşması şartıyla kabul edebilirdi. Bunun üzerine Zeus iki kardeşi sırayla gökyüzüne çıkarmaya karar verdi. Buna göre gökyüzündeki süresi sona eren kardeşlerden biri yeraltına gidiyor bu sırada yeraltındaki de gökyüzüne çıkıyordu. Daha sonra iki kardeş arasındaki benzeri görülmemiş bağlılık nedeniyle, Zeus her ikisinin de simgesini İkiz Yıldızlar olarak gökyüzüne yıldızlar arasına yerleştiriyor. Poseidon da, Castor ve Pollux’u gemileri fırtınadan batmak üzere olan veya yollarını şaşıran gemicilerin işaretçileri haline getiriyor. Umudunu yitiren gemicilere serçe sürüsü ile gökyüzünde belirip yardım ediyorlar. Bu takımyıldızı gökyüzünde belirdiğinde deniz seferlerinin başlaması için en uygun zaman olduğu düşünülmüştür.
Castor ve Pollux, böylelikle de İkizler burcunun sembolü olmuşlardır. İkizler burcu insanının iki kişilikli diye adlandırılması iki kardeşin karakter yapılarıyla bağdaştırılmıştır. Dioskurların, yer aldığı en önemli arkeolojik veri; kökeni Anadolu’ya dayanan, Sidamara Lahdi.
M.S 3. Yüzyıla tarihlenen Antik Lahit, Konya Karaman-Ayrancı Ambar arası köyü Ambar Höyük’te yapılan kazılarda ortaya çıkan ve dünyanın en büyük lahdi(25 ton) olarak bilinen. Osman Hamdi Bey’in isteği üzerine, 1901 yılında İstanbul’a götürülen lahit, İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmeye başlamıştır.
Sidamara Lahdin ön yüzünden bakıldığında filozofu andıran bir erkek, bir genç kız ve bir kadın figürü vardır. Bu yüzün iki ucunda Dioskurlar atların yularlarını tutmaktadır.
İkizler burcu olan kişilere iki kişilikli denilmesinin nedenini bu yazıda öğrenmiş olduk. Belki başka sebeplerde vardır. Farklı kökenlere dayanabilir. Ancak elimizde ki verilere göre kökeni Anadolu, sebebi ise Dioscurlar.
Başka bir yazıda görüşmek üzere mutlu günler.
Kaynakça: www.gelgez.net, medium.com, Müzeoloji ders notları.
