Kırık Çakıl Taşları Paleolitik Cenaze Ritüelleri Hakkında İpucu Veriyor
Cambridge Arkeoloji Dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre; Kazılarda önemsenmeyen çakıl taşları, cenaze ritüellerinde kullanılıyor. Bu sıradan ve gözardı edilen malzemelerin büyük ipucları verdiğini açıkladıkları araştırmaya yakından bakalım:
Montreal Üniversitesi, Arizona Devlet Üniversitesi ve Cenova Üniversitesindeki araştırmacılar birlikte yürüttükleri çalışma kapsamında Liguria’daki Caverna dele Arene Candide’de bulunan 29 çakıl taşı parçalarını incelediler ve Paleolitik Çağda cenaze törenlerinde kullanılan ‘’ kırık çakıl taşlarının ‘’ bilerek, ritüellerde kullanılmak amacıyla parçalandığını ortaya çıkardılar. Buradaki amacın ; taşları öldürerek ( parçalayarak ) malzemenin sembolik gücünün boşaltılması olabileceğini belirttiler.
Arene Candide Mağarası
Sözü geçen mağara; bir kireç taşı ocağına bakan dik bir uçurumun yaklaşık 90 metre aşağısında bulunuyor ve içinde 20 yetişkin ve çocuktan oluşan bir nekropolis bulunuyor. Mağaranın boyutu neredeyse bir hokey pisti büyüklüğünde. İlk kez 1940’lı yıllarda kazılan mağara; Batı Akdeniz’in Neolitik ve Paleolitik Dönemlerine referans sağlayacak boyutta bilgiler içeriyor. Arene Candide Mağarasında 12bin yıl öncesine dayanan kalıntılar bulunuyor, araştırması yapılan 29 adet çakıl taşı da buradaki mezar alanından toplanmış durumda. Bu önemsiz ve anlamsız görülen kırık çakıl taşlarına şuana kadar hiç kimse bu açıdan bakmamıştı. 18 Ocak’ta Cambridge Arkeoloji Dergisinde yayınlanan araştırmalarda, 12bin yıl önceye tarihlenen alanda bulunan çakılların sahilden getirildiğini, bir çeşit macunu karmak için spatula olarak kullanıldıkları ve daha sonra kırılıp atıldıkları ortaya çıktı.
Araştırma yapılan alanda kırık çakıllar ile eşleşen başka parça bulunamadı, araştırmacılar bu durum için; eksik olan parçaların tılsım veya hediye olarak kullanıldığı hipotezini öneriyorlar. Araştırmacı Riel-Salvatore ‘’ Günümüzde insanların bir dostuyla paylaştıkları armağan veya sevdiklerinin mezarlarına bırakabilecekleri bir nesne olabileceği gibi o zamanlarda da ölen kişi ile bu şekilde ‘’ hatıra ‘’ yolu ile bir duygusal bağlantı oluşturmuş olabileceklerini ‘’ söyledi.
Makalenin baş yazarı Claudine Gravel-Miguel; ‘’ Eğer yorumumuz doğruysa, nesnelerin kasıtlı olarak parçalanmasıyla ilgili kanıtları 5.000 yıl kadar geri ittik. Bu şekilde kullanımlara dayanan bir başka en eski kanıt yaklaşık 8.000 yıl önceye yani Orta Avrupa’daki Neolitik Çağ’a tarihleniyor, bizim elimizde ki keşfe göre ise; 11.000 ila 13.000 yıl öncesine kadar iniyor; bu tarihlerde Liguria’daki insanlar hala avcı-toplayıcıydı. ‘’ dedi.
Araştırmacı Riel-Salvatore ise; Bu kırık parçaların yorumlama potansiyelinin yetersiz olabileceğini düşünüyor ve ekliyor; ‘’ Paleolitik Çağ ile ilgili araştırmalar, kendilerini mezarlarla kısıtlamayıp aynı zamanda ele geçen malzemeleri de incelemelidir. Burada da gösterdiğimiz üzere kırık kayalar gibi basit görülen eserler bazen tarih öncesi cenaze törenlerinde yapılan yeni ritüel ve uygulamaları açığa çıkarmamıza yardımcı olabilir. Bulgular Kuzey İspanya Pyrenee dağlarındaki ve Güney Fransa’daki Azil sahaları gibi, bu tarz çakılların bulunduğu diğer Paleolitik sahalarda yapılan araştırmalarda da etkili olabilir. Kazılar sırasında ele geçirilen kırık çakıllar genelde incelenmiyor, bu yüzden tekrar bakmaya değer, yani bu tarz buluntulara da bir göz atın. Arkeologlar bu tarz cisimlere gerçekten genellikle bakmıyorlar ve hatta gördükleri zaman ‘’ Ah, sıradan bir çakıl taşı var ‘’ tepkisini veriyorlar ve daha sonra atıyorlar. Sadece kaya parçaları olarak düşünülen bu tür buluntulara dikkat etmeye başlamalıyız, doğal görünebilecek bir taş bile aslında bir eser olarak anlam ifade edebiliyor. ‘’
