Tanrı tarafından ‘ içinde 50 iyi insan dahi bulunmamasından ‘ dolayı lanetlenmiş iki şehir; Sodom ve Gomorra… Lut ve kızları ise Eski Ahit’e göre bu günahkar kentlerden kaçarken günaha bulananlar olarak karşımıza çıkıyor.
Sodom ve Gomorra(Gomore)
Eski Ahit (Tevrat)’ e göre; peygamber İbrahim’in kardeşinin oğlu olan Lut, Havza şehrine ailesi ve mallarıyla birlikte yerleşir. Bu sürede Sodom’a çadır kuran Lut ve ailesine Tanrı’nın adamları gelerek ‘ Sodom ve Gomorra şehirlerinde elli tane dahi salih insan bulunamayacağından dolayı kentlerin Tanrı tarafından yok edileceğini ve kenti terketmelerini ‘ söyler. Ancak bu kaçış sırasında hiç kimsenin arkasını dönüp bakmaması gerekmektedir.
Fakat şehri terkederken Lut’un karısı arkasına bakmasıyla birlikte bir tuz direğine dönüşür. Dürer’in bu eserinde ön planda Lut ve iki kızı şehri terkederken, karısı arka planda tuz direğine dönüşmüş olarak betimlenmiştir. Bu kompozisyon özellikle arka fonda kentin görünümünden dolayı ‘ Son Yargı ‘ ikonografisiyle ilişiktir.
Lut ve Kızları
Lut ve iki kızı Tsoar şehrinde bir mağaraya ulaşır ve buradan iki günahkar şehrin tamamen yok olduğu görülmektedir. Lut’un büyük kızı, kardeşine ‘ soylarının devamı için babalarına şarap içirerek onunla birlikte olmaları gerektiğini ‘söyler. O gece söylediğini yapar ve babasına şarap içirerek onunla birlikte olur. Sonraki gün ise küçük kardeşine ‘ onunda babasıyla yatmasının gerektiğini ‘ söyler. Aynı şekilde babalarını şarapla sarhoş eden iki kız kardeşten küçüğü, babasıyla birlikte olur ve kızlar babalarından gebe kalırlar.
Her iki kızda iki oğlan doğurur. Büyük kız ileride Moablıların atası olacak olan Moab’ı doğururken, küçük kız ise Ammonların atası Ben – ammi’yi doğurur.
Rubens’in iki eserinde de ele alınan kompozisyon Lut’un kızları tarafından şarap içirilerek, sarhoş edilmesi yönündedir. Öyle ki resimlerde Lut kendinden geçmiş bir halde betimlenmiştir.
Orazio Gentileschi aynı konuyu ele almış ve eserinde kızın yanında bitmiş şarap ve bardağı vardır. Lut, kızlarının arasında uyurken, kızlardan biri parmağıyla Sodom ve Gomorra şehirlerini göstermektedir. Buna ek olarak ‘Lut ve Kızları’ ikonografisinde sıklıkla iki günahkar şehrin betimini ve tuz direği halinde gösterilen Lut’un karısını görmek mümkündür.
